نگاه فراهنجار صائب به داستان «خضر»در آیینه اشعارش

Authors

جمیله اخیانی

دانشگاه زنجان سمیه امامی مطلق

دانشگاه زنجان

abstract

خضر یکی از نام های آشنا در ادبیات فارسی است که در هیأت پیامبر، ممدوح، معشوق، پیر و ... در شعر فارسی ظاهر شد ه است. علیرغم تفاوت در رویکرد شاعران نسبت به داستان خضر، همه آنها در یک نکته مشترکند و آن دید مثبت آنها به خضر و زندگی جاوید اوست؛ اما این داستان در شعر صائب، مدخلی دیگر یافته است. صائب با دست بردن در این داستان، خضر را از هاله رازآمیز پیشین خود جدا کرده و با شگرد خاص خود در خدمت مضمون سازی های شاعرانه قرار داده است؛ علاوه بر آن، بایدگفت آنچه وی را در این زمینه از شاعران پیشین متمایز می کند، بار معنایی منفی داستان خضر در شعر وی است که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله، تمامی مضمون های شاعرانه عناصر داستان خضر در شعر صائب گردآوری و طبقه بندی شده و به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و بر این اساس، تفاوت نگاه صائب به شخصیت خضر و عناصر این داستان با نگاه پیشینیانش واکاوی و دلایل این نگرش منفی تحلیل شده است

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاه فراهنجار صائب به داستان «خضر»در آیینة اشعارش

     خضر یکی از نام‌های آشنا در ادبیات فارسی است که در هیأت پیامبر، ممدوح، معشوق، پیر و ... در شعر فارسی ظاهر شد‌ه ‌است. علیرغم تفاوت در رویکرد شاعران نسبت به داستان خضر، همة آنها در یک نکته مشترکند و آن دید مثبت آنها به خضر و زندگی جاوید اوست؛ اما این داستان در شعر صائب، مدخلی دیگر یافته‌است. صائب با دست بردن در این داستان، خضر را از هالة رازآمیز پیشین خود جدا کرده و با شگرد خاص خود در خدمت مض...

full text

انگیزه های سفر به هند در آیینه ی شعر صائب

روابط نزدیک و تنگاتنگ ایران و هند در طول تاریخ، زمینه ساز تعاملات بسیاری میان این دو ملّت بوده است و مسافرت ها و مهاجرت های فراوانی را بین ساکنان این دو سرزمین موجب شده است.  از مهمترین این مهاجرت ها، مهاجرت گسترده ی دانشمندان، هنرمندان، ادیبان و سایر اقشار ایرانی عصر صفویه است.  در باب چرایی این مهاجرت، بحث های بسیاری شده و نظرات گوناگونی مطرح گردیده است: تعصّبات مذهبی    شاهان صفویه، توجّه گورکا...

full text

داستان بهرام گور و کنیزک در آیینه ادب و هنر

Many ancient Iranian stories are artistically emblazoned by poets as well as painters and artists. The story of Bahram Gur’s hunting trip with his slave girl- Kanizak- is among a number of anecdotes about the life of the Sassanid king that has been told differently by various sources. Comparisons of the details have taken distinct art forms and descriptions. With poets like Ferdowsi and N...

full text

نگاه انتقادی و تحلیلی به جایگاه معنایی و ساختاری چند موتیو در شعر صائب

موتیوها مجموعه قراردادی و سپس کلیشه شده از الفاظی است که به وسیلۀ شاعر برای هنر نمایی و جولان خیال در شعر وارد می‏شوند و قدمتی به دیرینگی ادبیات هر ملت دارند. در شعر فارسی، علاوه بر مجموعه‏ای از موتیوهای متداول، یک سلسله موتیوهایی در سبک هندی دیده می‌شود که در ایجاد شبکه تداعی‌ها و تصویر­سازی شاعران این اسلوب تاثیر ویژه‌ای دارد.  موتیو‌های شعری در مضمون‌پردازی و خلق تصاویر غریب و دور از ذهن، که...

full text

نگاه انتقادی و تحلیلی به جایگاه معنایی و ساختاری چند موتیو در شعر صائب

موتیوها مجموعه قراردادی و سپس کلیشه شده از الفاظی است که به وسیلۀ شاعر برای هنر نمایی و جولان خیال در شعر وارد می‏شوند و قدمتی به دیرینگی ادبیات هر ملت دارند. در شعر فارسی، علاوه بر مجموعه‏ای از موتیوهای متداول، یک سلسله موتیوهایی در سبک هندی دیده می شود که در ایجاد شبکه تداعی ها و تصویر­سازی شاعران این اسلوب تاثیر ویژه ای دارد.  موتیو های شعری در مضمون پردازی و خلق تصاویر غریب و دور از ذهن، که...

full text

داستان بهرام گور و کنیزک در آیینه ادب و هنر

برخی از داستان های کهن ایرانی هم در آثار ادیبان و شاعران جلوه هنری یافته اند و هم با قلم نقاشان و هنرمندان نشان داده شده اند. به شکار رفتن بهرام گور با همراهی کنیزکش ازجمله حکایات مربوط به زندگی این شاه ساسانی است که در منابع گوناگون تاریخی و ادبی به اشکال گوناگون توصیف و روایت شده است و در دوره های مختلف بر آثار هنری با سبک های گوناگون نقش شده. مقایسه جزئیات نقش های مربوط به این داستان با توصی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات شبه قاره

جلد ۸، شماره ۲۹، صفحات ۲۹-۴۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023